Een nieuw idee. Hoe bescherm je die?
Je hebt een briljant idee en je weet zeker dat je ermee verder wilt. Voordat je met je idee de markt opgaat of contact opneemt met investeerders, wil je het beschermen, zodat je voorkomt dat anderen ermee vandoor kunnen gaan. Hoe pak je dat aan?
Het is belangrijk je te realiseren dat een goed idee op zich geen rechten oplevert, ook niet als je de eerste bent. Pas als je idee voldoende is uitgewerkt, kunnen er rechten op gelden.
i-depot
Is je idee concreet genoeg en heb je het uitgewerkt op papier, dan kun je overgaan tot het verrichten van een i-depot via de website van het Benelux Bureau voor de Intellectuele Eigendom (BOIP). Door middel van een i-depot leg je de ontstaansdatum van het idee vast. Dat is handig bij conflicten, want je kunt dan makkelijk aantonen dat jij de bedenker bent van het idee en dat je de eerste was. Deze maand (juni 2020) heeft het BOIP een promo-actie en kan je i-depots (onbeperkt) gratis vastleggen. Zie https://www.boip.int/nl/idepot
Auteursrechten
Als er sprake is van een werk met een eigen persoonlijk karakter van de maker, dan biedt de auteurswet van rechtswege bescherming. Dit kan betrekking hebben op concrete aspecten van je uitgewerkte idee: modellen, vormen, teksten, foto’s etc. Auteursrecht ontstaat automatisch, zonder enige vorm van registratie. Je idee is dus al beschermd zodra je het op papier hebt gezet. Wel is het handig een i-depot te verrichten. (zie boven).
Geheimhoudingsverklaring/ NDA
Als je idee voldoende is uitgewerkt, heb je vaak partners nodig om je product in productie te nemen of op de markt te kunnen zetten. Als je wilt voorkomen dat eventuele partners er met je idee vandoor gaan, dan kun je hen een geheimhoudingsverklaring of NDA laten ondertekenen. Je idee moet dan wel voldoende zijn uitgewerkt, want anders heeft het document geen enkele waarde. Voordat een partner bereid is een handtekening te zetten, moet je je idee vaak wel al laten lezen. Bovendien zijn grote investeerders vaak niet bereid om een dergelijk document te ondertekenen. Wantrouwen is een slechte basis voor een goede samenwerking en meestal heb je als uitvinder niet de positie, waarin je eisen kunt stellen.
Octrooirechten
Als er sprake is van een nieuwe techniek, dan komt je idee wellicht in aanmerking voor een octrooi. De octrooiaanvraag is vrij kostbaar en het is raadzaam om een professional in te schakelen voor het indienen van de aanvraag. Wordt het octrooi verleend, dan verkrijg je gedurende maximaal 20 jaar het alleenrecht op de techniek. Zonder jouw toestemming mogen anderen de geoctrooieerde techniek niet gebruiken.
Modelrechten
Als je idee leidt tot een nieuw vormgegeven product, dan kan dat als model (design) worden vastgelegd. Een modelregistratie biedt bescherming voor de uiterlijke vormgeving van je product, voor zover deze nieuw is en een eigen karakter heeft. Omdat de Europese en Benelux instanties jouw product niet toetst op nieuwheid en eigen karakter, is de waarde van modellen soms moeilijk vast te stellen. Je krijgt in ieder geval een officieel certificaat van inschrijving, waardoor je een beroep kunt doen op de rechtsmiddelen die een modelrecht met zich meebrengt.
Merkrechten
Een goed idee begint vaak niet bij een merknaam, maar als het project vorm krijgt, dan gaat het merk een belangrijke rol spelen. Het is verstandig vóór de lancering van je merk te onderzoeken of de gekozen naam beschikbaar is en of het een juridisch houdbaar merk oplevert. Je wilt immers niet investeren in een naam waar anderen ook mee aan de slag kunnen. Win tijdig advies in. Niets is erger dan in de startfase geconfronteerd te worden met juridische problemen.
